Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με την πρόκληση της διαχείρησης των φυσικών πόρων

Το μέγεθος της πρόκλησης που συνεπάγεται η μη-βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων του πλανήτη από την Ευρώπη αναγνωρίστηκε σήμερα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι νομοθέτες στις Βρυξέλλες δημοσίευσαν μία πρόταση που καταδεικνύει τους τρόπους με τους οποίους η Ευρώπη σκοπεύει να ελαχιστοποιήσει τη χρήση των φυσικών πόρων, η οποία επηρεάζει τις τιμές των παγκόσμιων φυσικών πόρων, τα φυσικά οικοσυστήματα και τους ανθρώπους, κυρίως τους φτωχούς ανθρώπους, σε ολόκληρο τον κόσμο.

Οι Φίλοι της Γης Ευρώπης καλωσορίζουν τη δημοσίευση της «Πρότασης για την Επάρκεια των Φυσικών Πόρων» (“Resource Efficiency Flagship Initiative”) [i] και συγκεκριμένα το γεγονός ότι αναγνωρίζεται το μέγεθος της πρόκλησης που αντιμετωπίζουμε, αναφέροντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) πρέπει να θεσπίσει και να εφαρμόσει άμεσα αποτελεσματικές πολιτικές με στόχο τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος της Ευρώπης.

Ο Δρ. Michael Warhust, Συντονιστής της Εκστρατείας για τους Φυσικούς Πόρους και τη Βιώσιμη Κατανάλωση της οργάνωσης Φίλοι της Γης Ευρώπης, ανέφερε: «Η Ευρώπη χρησιμοποιεί πολύ μεγαλύτερη ποσότητα των φυσικών πόρων του πλανήτη από αυτήν που της αναλογεί, με καταστροφικές συνέπειες για τα φυσικά οικοσυστήματα και τις τοπικές κοινότητες. Καλωσορίζουμε την αναγνώριση της ανάγκης μείωσης της χρήσης φυσικών πόρων από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά ταυτόχρονα επισημαίνουμε ότι θα πρέπει να κινηθεί άμεσα προς την κατεύθυνση θέσπισης αποτελεσματικών πολιτικών για τη μείωση της χρήσης των φυσικών πόρων, η οποία θα υποστηρίζεται από ένα αποτελεσματικό σύστημα υπολογισμού και μείωσης της χρήσης γης, υδάτινων πόρων, πρώτων υλών και εκπομπών άνθρακα, σε οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη». 

Οι Φίλοι της Γης Ευρώπης, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Έρευνας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στην Ευρώπη (Sustainable Europe Research Institute), το οποίο εδρεύει στη Βιέννη, έχουν αναπτύξει τέσσερεις δείκτες υπολογισμού της ποσότητας φυσικών πόρων που χρησιμοποιεί η Ευρώπη σε ολόκληρο τον κόσμο: το αποτύπωμα χρήσης γης, το αποτύπωμα χρήσης νερού, το αποτύπωμα εκπομπών άνθρακα και της συνολικής χρήσης φυσικών πόρων. [ii]

Μία έρευνα της οργάνωσης Φίλοι της Γης Ευρώπης καταδεικνύει ότι η Ευρώπη θάβει ή καίει πολύτιμους πόρους αξίας 5 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο. [iii] Μία αύξηση του στόχου της ανακύκλωσης στην Ευρώπη από 50% σε 70%, θα μπορούσε να δημιουργήσει περισσότερες από 500,000 νέες θέσεις εργασίας. [iv]

Στις 4 Φεβρουαρίου, οι επικεφαλείς των κρατών μελών της ΕΕ θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες για μία έκτακτη συνάντηση, η οποία θα αφορά τη χρήση των ενεργειακών πόρων. Οι Φίλοι της Γης Ευρώπης τους καλούν να θέσουν από κοινού ένα γενικό δεσμευτικό στόχο για την εξοικονόμηση ενέργειας. [v]

Ο Brook Riley, Συντονιστής της Εκστρατείας για Κλιματική Δικαιοσύνη και Ενέργεια της οργάνωσης Φίλοι της Γης Ευρώπης, πρόσθεσε: «Η κλίμακα αυτών των μελλοντικών προκλήσεων καθιστά απαραίτητη την ανάγκη να καταστεί ακόμη περισσότερο ενεργειακά επαρκής η Ευρώπη · το πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η εισαγωγή ενός δεσμευτικού στόχου εξοικονόμησης ενέργειας. Η εξοικονόμηση ενέργειας θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, θα μειώσει την εξάρτηση από την εισαγωγή ενέργειας, θα δημιουργήσει νέες πράσινες θέσεις εργασίας και θα εξοικονομήσει περισσότερα από €1000 για κάθε νοικοκυριό σε ετήσια βάση».

Οι Φίλοι της Γης Ευρώπης έχουν τονίσει στο παρελθόν την κλίμακα της αρπαγής γης στην Αφρική, [vi] ένα ακόμη παράδειγμα για το πως η αυξανόμενη ζήτηση φυσικών πόρων παραβιάζει τα δικαιώματα και καταστρέφει τις βιώσιμες μεθόδους βιοπορισμού των ανθρώπων σε τοπικό επίπεδο στις φτωχές χώρες. Η αρπαγή γης οφείλεται στην αυξανόμενη ανάγκη για εισαγωγή βιοκαυσίμων στην Ευρώπη. 

Εάν οι ευρωπαϊκές χώρες πρόκειται να εκπληρώσουν τους στόχους τους για αύξηση της χρήσης βιοκαυσίμων στις μεταφορές μέχρι το 2020, θα επέλθει μία τεράστιου μεγέθους επέκταση της παγκόσμιας αγροτικής γης, η οποία θα μετατρέψει τα δάση, τα λιβάδια και τους υγροβιότοπους σε πεδία καλλιεργειών. Σύμφωνα με μία ακόμη πρόσφατη μελέτη της οργάνωσης Φίλοι της Γης Ευρώπης, υπολογίζεται ότι περισσότερα από 69,000 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης θα επηρεαστούν άμεσα: μία περιοχή υπερδιπλάσια του μεγέθους του Βελγίου. Αυτή η εξέλιξη θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο το πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών, ενώ παράλληλα θα θέσει τα δάση, τα φυσικά οικοσυστήματα και τις φτωχές τοπικές κοινότητες σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο. [vii]

Αυτήν τη στιγμή, η Ευρώπη εισάγει περισσότερα από τα 2/3 των πρωτεϊνούχων ζωοτροφών που χρησιμοποιεί, κυρίως των ζωοτροφών σόγιας, κάτι το οποίο απαιτεί μεγάλες εκτάσεις γης, κυρίως στη Λατινική Αμερική. [viii]. Σε κάθε πολίτη της ΕΕ αναλογούν κατά μέσο όρο 213 τετραγωνικά μέτρα καλλιεργειών για την παραγωγή ζωοτροφών σόγιας, τα οποία χρειάζονται για την παραγωγή κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων που καταναλώνουμε. Αυτό σημαίνει 10.6 εκατομμύρια εκτάρια γης συνολικά.

Οι Φίλοι της Γης Ευρώπης προωθούν μία εκστρατεία για τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, έτσι ώστε να βοηθήσουν τους Ευρωπαίους αγρότες να αντικαταστήσουν τις εισαγόμενες ζωοτροφές σόγιας με εναλλακτικά είδη ζωοτροφών τοπικής παραγωγής.

---

[i]           A Resource-Efficient Europe – Flagship Initiative of the Europe 2020 Strategy: http://ec.europa.eu/resource-efficient-europe/

[ii]           Friends of the Earth Europe. (2010). Measuring Our Resource Use: A Vital Tool in Creating a Resource-Efficient EU. http://www.foeeurope.org/publications/2010/measuring_resource_use.pdf

[iii]          Friends of the Earth Europe. (2009). Gone to Waste: The Valuable
Resources that European Countries Bury and Burn. http://www.foeeurope.org/publications/2009/FoEE_gone_to_waste_Oct09.pdf

[iv]          Friends of the Earth Europe. (2010). More Jobs, Less Waste. http://www.foeeurope.org/publications/2010/More_Jobs_Less_Waste_Sep2010.pdf

[v]           Energy Savings: Overview of NGO Views for the Forthcoming Energy
Efficiency Action Plan. http://www.foeeurope.org/climate/download/NGO_views_on_Energy_Efficiency_needs_Nov2010.pdf

[vi]          Friends of the Earth Europe. (2010). Africa: Up for Grabs. http://www.foeeurope.org/agrofuels/FoEE_Africa_up_for_grabs_2010.pdf

[vii]         Anticipated Indirect Land Use Change Associated with Expanded Use of
Biofuels in the EU. http://www.foeeurope.org/agrofuels/ILUC_report_November2010.pdf

[viii]         Friends of the Earth Europe. How the CAP is Causing Soy Expansion
and Deforestation in South America. http://www.foeeurope.org/agriculture/CAP_causing_soy_expansion_in_South_America.pdf